Η καλλιέργεια του αμπελιού απαιτεί ιδιαίτερους χειρισμούς ώστε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα για τον αγρότη. Εκτός των καλλιεργητικών φροντίδων σημαντικό ρόλο παίζει και η σωστή φυτοπροστασία σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του, καθώς το αμπέλι είναι μια καλλιέργεια ευαίσθητη σε αρκετά παθογόνα καθώς και εχθρούς. Στο παρακάτω κείμενο παρατίθενται τα στάδια ανάπτυξης του αμπελιού στα οποία γίνονται επεμβάσεις για την αντιμετώπιση των κυριότερων εντομολογικών, μυκητολογικών, όσο και ζιζανιολογικών προβλημάτων του αμπελιού που παρατηρούνται στον ελλαδικό χώρο.
- Κατά την περίοδο του λήθαργου του φυτού, λίγο πριν το φούσκωμα των ματιών: Σε αυτό το στάδιο οι συχνότερα εμφανιζόμενες ασθένειες που χρήζουν αντιμετώπισης, είναι η ίσκα, η φόμωψη και το μακρόφωμα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν και διαχειμάζοντα σπόρια του περονόσπορου. Οι εχθροί που συνήθως εμφανίζονται είναι ο ψευδόκοκκος, διάφορα κοκκοειδή καθώς και ακάρεα.
- Κατά το φούσκωμα των ματιών: Σε αυτό το στάδιο υπάρχουν κυρίως εντομολογικοί εχθροί που πρέπει να αντιμετωπιστούν, κυριότεροι από τους οποίους είναι ο ψευδόκοκκος, διάφορα ακάρεα και κοκκοειδή καθώς και ωτιόρυγχος.
- Στην έναρξη της βλάστησης (το μήκος του βλαστού είναι περίπου 1-2 εκ.): Ο κυριότερος εχθρός που εμφανίζεται είναι ο θρίπας της Καλιφόρνια ενώ η φόμωψη είναι η ασθένεια που μπορέι να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην καλλιέργεια την εποχή αυτή.
- Εμφάνιση των πρώτων φύλλων (μήκος βλαστού 3-8 εκ.): Σε αυτό το βλαστικό στάδιο, η φόμωψη συνεχίζει να είναι η πιο σημαντική ασθένεια ενώ τα ακάρεα, ο θρίπας της Καλιφόρνια και η πυραλίδα είναι εχθροί για τους οποίους πρέπει να προγραμματισθούν επεμβάσεις.
- Κατά την εμφάνιση των σταφυλιών κι όταν το μήκος του βλαστού είναι 8-10 εκ. Περίπου: οι επεμβάσεις που γίνονται σε αυτό στάδιο αποσκοπούν κύρια στην αντιμετώπιση του περονόσπορου και του ωϊδίου κατά κύριο λόγο, όσο και των ακάρεων και της πυραλίδας όπου βέβαια αυτοί οι εχθροί εμφανίζονται.
- Δέκα ημέρες μετά το προηγούμενο στάδιο: μπορούν να πραγματοποιηθούν νέες εφαρμογές για την καταπολέμηση του ωϊδίου και του περονόσπορου εφόσον αυτές οι ασθένειες επανεμφανίζονται καθώς και εναντίον του τετράνυχου που αυτή την περίοδο αναπτύσσει (σε πολλές περιοχές) έντονη δραστηριότητα.
- Λίγο πριν το στάδιο της άνθησης, κατά το στάδιο του «μούρου»: και σε αυτό το στάδιο οι επεμβάσεις που γίνονται αποσκοπούν στην καταπολέμηση του περονόσπορου και του ωϊδίου καθώς και του βοτρύτη όπου οι καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία-υγρασία) ευνοούν την ανάπτυξή του, ενώ μαζί με τον ψευδόκοκκο που κάνει την επανεμφάνισή του, αρχίζουν οι επεμβάσεις εναντίον της πρώτης εμφανιζόμενης γενιάς της ευδεμίδας.
- Κατά το στάδιο της άνθησης: Σημαντικότερες ασθένειες που χρήζουν επεμβάσεων με φυτοπροστατευτικά προϊόντα είναι σε αυτό το στάδιο τόσο το ωΐδιο όσο και ο βοτρύτης.
- Στο δέσιμο των ραγών: Οι σημαντικότεροι μυκητολογικοί εχθροί είναι ο περονόσπορος, το ωΐδιο καθώς και ο βοτρύτης, ενώ από τους αντίστοιχους εντομολογικούς σημαντικότεροι είναι η ευδεμίδα όσο και ο ψευδόκκοκος καθώς και τα τζιτζικάκια.
- Όταν οι ράγες έχουν μέγεθος μπιζελιού: Η δεύτερη γενιά της ευδεμίδας αποτελεί στις περισσότερες περιπτώσεις τον σημαντικότερο εχθρό της καλλιέργειας, ενώ και ο ψευδόκοκκος όπου υπάρχει συνίσταται να καταπολεμείται, όπως και τα τζιτζικάκια. Το ωΐδιο είναι αυτή την περίοδο λόγω των συνθηκών (ξηροθερμικές στις περισσότερες περιοχές) πιο σημαντική ασθένεια για το αμπέλι που χρήζει καταπολέμησης.
- 10-12 ημέρες μετά το προηγούμενο στάδιο, πριν το κλείσιμο του σταφυλιού: Σε αυτή την ευαίσθητη περίοδο για το αμπέλι, σημαντικά προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει η ευδεμίδα. Επιπλέον, συνίσταται επέμβαση σε όποιες περιοχές εμμένει ο ψευδόκκος. Από τις μυκητολογικές ασθένειες, σημαντικότερες είναι το ωΐδιο όσο και ο περονόσπορος.
- Στην αλλαγή του χρώματος των ραγών (στάδιο γυαλίσματος) καθώς και 10-15 ημέρες αργότερα εφόσον υπάρχει πρόβλημα (κατά την ωρίμανση του σταφυλιού): συνίσταται να γίνεται επέμβαση εναντίον της τρίτης εμφανιζόμενης γενιάς της ευδεμίδας καθώς και του βοτρύτη από τις μυκητολογικές ασθένειες. Υπό ξηροθερμικές συνθήκες υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης όξινης σήψης των ραγών, που προκαλείται από τις πληγές της ευδεμίδας και για αυτό συνίσταται η εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων σε περίπτωση εμφάνισης του συμπτώματος αυτού.
ΣΣ: Του Γιώργου Τσικριτέα – Γεωπόνου. Με την επιμέλεια της ΠΑΣΕΓΕΣ
Λεπτομέρειες για την Άνοιξη: Εαρινοί ψεκασμοί αμπέλου