Μια σύντομη περίληψη της συζήτησης με τον Π.Ζουμπούλη

Επιχειρώντας να μεταφέρουμε εδώ σε γραπτό λόγο όσα ακούσαμε από τον οινολόγο γύρω από την αμπελοκαλλιέργεια και την οινοποίηση, παραθέτουμε παρακάτω κάποια σημαντικά αποσπάσματα. Πραγματικά οι συμβουλές του, κυρίως για το αμπέλι ήταν πολύ χρήσιμες και μερικές πρωτάκουστες, γι’αυτό γίνεται αυτή η προσπάθεια απαριθμώντας τες περιληπτικά, να περισώσουμε κάποιες πληροφορίες.

1- Το αμπέλι δεν πρέπει να έχει «άνεση» ως προς το έδαφος, την υγρασία, πρέπει να δυσκολεύεται κατά κάποιο τρόπο, ώστε να παράγει κάθε κλήμα λίγα τσαμπιά σταφύλια αλλά με ποιότητα καρπού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα που ανέφερε ήταν ότι είναι προτιμότερο να έχουμε σε ένα στρέμμα αμπέλι χίλια κλήματα παρά τριακόσια, γιατί στο πυκνοφυτεμένο αμπέλι, υπάρχει έντονος ανταγωνισμός για την λήψη τροφής και τν υγρασία, οι ρίζες έτσι αναζητούν όλο και περισσότερο ή βαθύτερο έδαφος για να επιβιώσουν, με αποτέλεσμα να απολαμβάνουν την μέγιστη ποσότητα τροφών και υγρασίας. Σε αβαθή εδάφη όπως η Μύκονος όμως, μας συνέστησε να προτιμάμε φύτευση 400-450 κλημάτων το στρέμμα, που αντιστοιχεί σε φύτευση με απόσταση 1,5 μ ανά κλήμα και 1,5 μ ανά σειρά.

2- Το χειμώνα ξελακίζουμε τα πρέμνα δημιουργώντας ένα λάκκο με διάμετρο 1 μ και βάθος 20 εκ. κόβοντας τις επιφανειακές ρίζες, ώστε να αναγκάσουμε το κλήμα να αναζητήσει με τις ρίζες τροφή και υγρασία όσο βαθύτερα του επιτρέπει το έδαφος. Έτσι το άνυδρο καλοκαίρι έχει απόθεμα υγρασίας. Προσοχή σε αβαθή εδάφη. Το κόψιμο των επιφανειακών ριζών με μέτρο.

3- Το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών του αμπελιού για ετήσια λίπανση σε κάλιο, φώσφορο και άζωτο καλύπτεται εάν κάθε χρόνο σκορπίζουμε ανάμεσα στις γραμμές φύτευσης την στάχτη από το κάψιμο των κληματίδων του χειμερινού κλαδέματος και απλώνοντας σε όλο το αμπέλι τα τσίπουρα και τις φλούδες από το πάτημα του τρύγου. Έτσι οι οργανικές ύλες που κατανάλωσε το αμπέλι όλη την περασμένη καλλιεργητική περίοδο, επιστρέφουν στο έδαφος.

4- Το χειμερινό κλάδεμα πρέπει να γίνεται όσο περισσότερο όψιμα μπορούμε, διαλέγοντας ημέρες χωρίς πολύ υγρασία και στο άδειασμα της σελήνης (καλοφέγγου). Το αμπέλι πρέπει να «δακρύζει» μας είπε στις τομές, οι οποίες πρέπει να γίνονται πάντα με γωνία αντίθετη από το πρώτο μάτι (οφθαλμό), ώστε το δάκρυ να μην έχει επαφή με το μάτι. Οι χυμοί από το όψιμο κλάδεμα προστατεύουν την κληματίδα από ασθένειες.

5- Το «πράσινο» κλάδεμα, (καλοκαιρινό) δηλαδή η αφαίρεση βλαστών, φύλλων και κορφών, στην κατάλληλη εποχή το κάθε ένα, είναι το ίδιο σημαντικό με το χειμερινό κλάδεμα. Τον Απρίλη κάνουμε προσεκτικό βλαστολόγημα, δηλαδή κόβουμε όλους τους φρέσκους βλαστούς που δεν θα καρποφορήσουν, εκτός από όσους θα διαλέξουμε να αναπτυχθούν σε καρποφόρες κεφαλές τον επόμενο χρόνο. Έτσι δεν αφήνουμε να μακρύνει πολύ η κεφαλή με απώλεια τροφής. Τα μπράτσα και κεφαλές, γερνάνε γρηγορότερα το κλήμα.

6- Αργότερα θα γίνει το κορφολόγημα. Αυτό θα γίνει ακριβώς μετά την καρπόδεση και θα προσέχουμε να αφήνουμε 5 φύλλα πάνω από το δεύτερο τσαμπί. Κόβουμε όλους τους πλάγιους βλαστούς που φύονται κατά μήκος της κληματίδας αρχίζοντας από την βάση της. Αφαιρούμε τα φύλλα (ξεφύλλισμα) κάτω από το πρώτο τσαμπί, προσέχοντας να αφήνουμε τα καλά σχηματισμένα φύλλα που βοηθούν την διατροφή του κλήματος. Όμως το κάθε πρέμνο δεν χρειάζεται παραπάνω από εννέα (9) φύλλα για κάθε τσαμπί για την σωστή ανάπτυξή του. Έτσι θα αφαιρούμε τον περίσσιο αριθμό φύλλων που ίσως φυτρώνουν σε κλήματα που έχουν παραπάνω λίπανση σε άζωτο.

7- Όσο σημαντικό είναι η επέμβαση με βάκιλο Θουριγγίας για την προληπτική καταπολέμηση της κάμπιας της ευδεμίδας, άλλο τόσο λάθος είναι αυτό να γίνεται τυχαία ή κάθε 5-7 ημέρες. Το έντομο έχει τρείς κύκλους γενεών που εμφανίζονται σε ημερομηνίες που θα πληροφορηθούμε από τις γεωργικές προειδοποιήσεις. Τότε λοιπόν είναι η κατάλληλη στιγμή για ράντισμα που θα φέρει αποτέλεσμα.

8- Το σταφύλι είναι ώριμο για τρύγο όταν, εκτός από τον επιθυμητό βαθμό Baume που δείχνουν οι μετρήσεις 3-4 ημερών συνεχώς, δοκιμάζοντάς το γευόμαστε την γλυκύτητά του, η φλούδα του είναι ώριμη και σπάει εύκολα και το κουκούτσι του είναι καφέ.

9- Η εκχύλιση στα μαύρα κρασιά πρέπει να διαρκεί αρκετές ημέρες, γιατί άλλες επιθυμητές ουσίες της φλούδας εκχυλίζονται πριν την έναρξη της ζύμωσης και άλλες ουσίες στην διάρκειά της. Ο χρόνος που είναι δυνατόν να παραμείνουν τα στέμφυλα μαζί με τον μούστο για εκχύλιση είναι πολύ διαφορετικός, ανάλογα το κρασί που θέλουμε και κυμαίνεται από 2 ημέρες (ροζέ κρασιά) έως και 40 ημέρες για τα κρασιά που απαιτούν πολύχρονη παλαίωση πριν την κατανάλωση.

10- Όταν θέλουμε να έχουμε γλυκό κρασί, πρέπει οι βαθμοί Baume να είναι 18-19. Ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο. Τα βακτήρια ζύμωσης θα μετατρέψουν τα ζάχαρα του μούστου σε αλκοόλ έως το ποσοστό 14,5% στο μούστο. Μετά από αυτό το σημείο οι ζυμομήκυτες είτε πεθαίνουν είτε αδρανοποιούνται. Έτσι τα υπόλοιπα ζάχαρα παραμένουν αζύμωτα στο κρασί. Ιδανική μέτρηση βαθμών Μπωμέ σε έτοιμο γλυκό κρασί είναι γύρω στους 8 βαθμούς Baume.

11- Tα συνήθη λευκά ξηρά κρασιά πρέπει να έχουν τελικό αποτέλεσμα ζύμωσης 13 βαθμούς αλκοόλ. Οι βαθμοί αυτοί αντιστοιχούν σε μούστο 12,6 Baume. Έτσι είναι γεύση ευχάριστη με «φρέσκια» ταυτότητα και σώμα.

Ο ΕΡ.Ο.Σ. έχει σε πρώτη προτεραιότητα την δημοσίευση και διάδοση όλων των χρήσιμων πληροφοριών και γνώσεων που υπάρχουν σχετικά με την αμπελοκαλλιέργεια και την αντίστοιχη καλλιέργεια της Ελιάς.
Ο αναγνώστης είναι αυτός που θα κάνει τις σωστές επιλογές, εκείνες δηλαδή που προσεγγίζουν τις δικές του δυνατότητες.
Το συμπέρασμα που βγήκε από την αξέχαστη αυτή συζήτηση με τον οινολόγο κ. Πάνο Ζουμπούλη, που έγινε το βράδυ της 7/9/2013 ήταν ότι: «ΤΟ ΚΑΛΟ ΚΡΑΣΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΙ»